Proxecto de ciencia cidadá

A presente é unha guía para colaborar na recollida de datos para o Proxecto A Guarda Mar de Sal. Se queres estar ao tanto do proceso de recollida de datos, ademais de recibir novidades e actualizacións, podes seguirnos nas nosa contas de Facebook e de Twitter. Se tes calquera dúbida, mándanos unha mensaxe a través da nosa paxina de Facebook. Tamén podes contactarnos a través do noso email: aguardamardesal@aguarda.es.

Para consultar os datos recollidos ata o de agora, podes seguir a nosa páxina de proxecto en Epicollect 5. Para saber como aportar novos datos ao proxecto, sigue lendo!

En que consiste o proxecto de Ciencia Cidadá de A Guarda, Mar de Sal?

O proxecto de Ciencia Cidadá en A Guarda, Mar de Sal, ten como obxectivo facilitar a participación da cidadanía na investigación científica da produción de sal na Antigüidade. É moi sinxelo: mediante unha app para móbil, calquera persoa interesada pode colaborar na recollida de datos en campo, participando na prospeción de novos xacementos arqueolóxicos.

Que tipo de datos se queren recoller coa app?

Queremos recoller datos arqueolóxicos en campo que indiquen a presencia de estruturas antigas de produción de sal. En concreto, estamos a recoller datos de dous tipos:

Salinas rupestres: Trátase de pequenas balsas talladas na rocha, de área variable (xeralmente pequena), de base plana, e rodeadas por un resalte. O resultado é unha balsa cuns poucos centímetros de profundidade. Empregábanse para obter sal da auga do mar por evaporación, a auga era embalsada nas salinas (de aí que teñan fondo plano e un pequeno resalte para evitar que desborde), e despois da súa evaporación recollíase o sal. Adoitan aparecer agrupadas directamente escavadas na rocha, pero tamén exentas en rochas cortadas por canteiros ou pola acción do mar. Consulta as fotos adxuntas para ter unha referencia do que estamos a buscar!

Nesta foto de detalle podedes ver como funcionaría unha salina tallada na rocha. Créase unha pequena balsa onde se acumularía a auga do mar. A evaporación de lámina de auga provocaría a precipitación do sal no fondo da balsa, sendo despois recollida a man.

 

Nas fotos de arriba temos dous exemplos da aparición en campo de salinas rupestres,talladas e agrupadas en afloramentos na liña de costa.

 

Arriba, tres fotos de salinas rupestres desprazadas da súa ubicación orixinal, algo bastante común.

 

Ás veces tamén podemos atopar cavidades de posible orixe natural que posiblemente foron empregadas como salinas. En caso de dúbida tamén teñen que ser rexistradas. Non deixedes de subir o que atopades por iso!

Pavimentos de salinas. Os pavimentos de salinas son superficies feitas con lousas de pedra pouco traballada, delimitadas por laxes, e nas que se obtiña o sal por evaporación da auga do mar.

Fotos de pavimentos de salina aparecido en campo. Pode verse como as laxes verticais que delimitan a salina afloran no terreo, formando unha liña (e ás veces unha esquina) que pode ser identificada en campo. Abaixo, foto dunha salina escavada, onde podemos ver as laxes verticais tal e como estaban dispostas de xeito orixinal.

Onde se almacenan os datos recollidos?

Todos os datos recollidos mediante a app de Ciencia Cidadá (baseada no sistema Epicollect 5) estarán almacenados nunha base de datos de acceso aberto, dispoñible eiquí: https://five.epicollect.net/project/a-guarda-mar-de-sal/data

Canto durará o proxecto?

A recollida de datos colaborativa durará varios meses, discurrindo en paralelo a outras accións do proxecto. Unha vez rematada, a equipa científica pechará a recollida de máis datos e pasará a analizar o corpus recollido. Os resultados serán publicados en revistas científicas de referencia, e poderán ser consultados na web de A Guarda, Mar de Sal.

Quen pode colaborar no proxecto?

Calquera pode participar no proxecto: profesores, arqueólogos, escolares, ou afeccionados á historia e arqueoloxía. Para evitar malos usos da app a equipa xestora resérvase o dereito de eliminar entradas na base de datos.

Guía para subir datos

A recollida de datos faise coa app Epicollect 5, que podes descargar tanto para iPhone como para un telefóno con Android. Simplemente busca o nome e aparecerá co logo indicado nesta imaxe. Non a confundas con Epicollect+, que é unha versión anterior. Instala Epicollect5!

 

PASOS PARA INSTALAR A APP

 

 

Para calquera dúbida sobre como colaborar no proxecto, podes contactarnos a través do noso Facebook.

Podo subir outros elementos que considere interesantes?

O sistema só acepta subir salinas rupestres ou pavimentos de salinas. Sen embargo, se identificas algún elemento que poida estar relacionado cos anteriores, podes subilo tamén, marcando en tipoloxía a casilla “Outro”.

Guía para tomar fotos

As fotos tomadas deben servir para examinar con detalle o elemento localizado por parte dos investigadores, validando que efectivamente é un resto arqueolóxico. Para iso, as fotos deben:

  1. Ter un encadre axeitado. Se estás a documentar unha salina rupestre, o ideal é tomar unha foto de toda a pedra onde está a salina.
  2. Ter unha referencia de tamaño. Podes colocar ao lado do elemento arqueolóxico un obxecto cotía (unha billetera, outro móbil, un boli) que sirva para valorar de xeito aproximado o tamaño do elemento dende a propia foto. O ideal sería que colocases unha regra ou outro obxecto con marcas de lonxitude.
  3. Procurar evitar as sombras. As formas do elemento fotografado deben ser nítidas para poder apreciar a súa forma. Evita na medida do posible as sombras que poidan difuminar os límites na foto.
  4. Saca tantas fotos como queiras. Nalgúns casos, pode ser boa idea sacar varias fotos, con encadres distintos e dende distintas direccións, para ilustrar o elemento atopado o mellor posible.

Recorda, cantos máis detalles poidas fotografar muito mellor. Non te cortes subindo fotos!

Exemplos de imaxes ben tomadas

salina_02

Exemplos de foto ben tomadas, cunha referencia de tamaño usando un metro, e evitando na medida do posible unha foto sombreada, que permite ver o resalte que delimita a superficie da salina.

Exemplo de imaxe mal tomada

Exemplo de foto mal tomada. Aínda que ten unha referencia de tamaño (un paletín), as sombras impiden ver con claridade o resalte da salina na rocha.